Kopalnia złota, Wilbur Smith

„Ziemia niechętnie oddaje swoje skarby: trzeba je wydzierać siłą”

Rod Ironsides to ambitny, młody kierownik wydobycia głębinowej kopalni Sonder Ditch w RPA. Karierowicz z klasą, odrobinę chytry i łasy na awanse, jednakże lubiany przez pracowników – nie waha się, by wraz z górnikami schodzić do nisko położonych szybów czy pomagać w akcjach ratowniczych. Właśnie do Roda zwróci się Manfred Steyner, mąż wnuczki prezesa, z niezwykłą prośbą. By uzyskać zgodę, najpierw obieca Rodowi objęcie stanowiska dyrektora generalnego Sonder Ditch, którą to posadę Rod skwapliwie przyjmie. Nie wie jednak, jak ogromną cenę przyjdzie mu zapłacić za awans.

Grupa największych szych, magnatów giełdowych, dyrektorów – ludzi, którzy kierują światową gospodarką złota i jego ceną – sfałszuje raporty geologiczne, by wymóc na Rodzie wykonanie odwiertów w skrajnie niebezpiecznej części terenów przy Sonder Ditch. Rod, wbrew zdrowemu rozsądkowi i intuicji, naiwnie uwierzy w raporty i zgodzi się na rozpoczęcie prac. W międzyczasie nawiąże romans z kobietą, która teoretycznie powinna być dla niego całkowicie niedostępna. 

Zacznie się gra o wielką miłość, wielkie pieniądze i… życie tysięcy ludzi.

„Żądam bezwzględnego posłuszeństwa. Będzie pan moim człowiekiem w kopalni”.

„Kopalnia złota” to interesujące i wnikliwe studium pracy górników z ogromnym przekrętem w tle. Machlojki, kradzieże złota oraz plan, który sprawi, że najbogatsi ludzie staną się jeszcze bardziej bogaci, nawet kosztem życia tysięcy górników, pracujących na głębokości dwóch tysięcy metrów. Jednych może znudzić, ale ja osobiście uważam, że „Kopalnia złota” to naprawdę ciekawa rzecz. Może w tym wypadku odzywa się moje inżynieryjne wykształcenie, bo działanie pewnych urządzeń, wiercenie w skale i mroczne otoczenie kopalń bardzo mnie zaintrygowało. A spisek, rozbrzmiewający w tle, to istna wisienka na torcie. Ogromne przedsięwzięcie udowadnia, że pieniądz jest tak naprawdę ponad ludzkim życiem; wszak krew jest tania.

Zastanawiające jest to, że to takie kruszce, jak złoto czy diamenty, właściwie determinują całą światową gospodarkę. A pozyskiwane są przez takich ludzi, jakich opisuje Smith – uśmiechniętych, pracowitych i silnych mężczyzn, którzy godzą się na niesamowicie trudną pracę za, tak naprawdę, nieadekwatne do niebezpieczeństwa wynagrodzenie. Takich, jak Big King, prostoduszny Murzyn z plemienia Szangaanów,akich, jak Big King, prostoduszny Murzyn z plemienia będzie obchodził pięćdziesięciolecie powieściopisarstwa. o niebezpieczeńst czy biali bracia Delange. Codziennie zdarzają się wypadki i jest to ryzyko, które każdy pracownik musi podjąć. Wybuch metanu, obsunięcie stropu, źle poprowadzone wiercenie – przyczyn tragedii może być wiele, a na tablicy przed kopalnią co jakiś czas zmienia się liczbę, odliczającą dni bez śmiertelnego wypadku, na zero.

„BĄDŹCIE OSTROŻNI.

ZALEŻY OD TEGO WASZE ŻYCIE.

DZIĘKI WASZEJ CZUJNOŚCI OD 16 DNI NIKT NIE ZGINĄŁ”

Wilbur Smith jest pisarzem zambijskiego pochodzenia. Urodzony w 1933 roku, zadebiutował dopiero 29 lat później, w roku 1964, powieścią „Gdy poluje lew”. Od tamtej pory napisał ponad trzydzieści książek, a w przyszłym roku będzie obchodził pięćdziesięciolecie powieściopisarstwa. „Gold mine”, wydana w Polsce dopiero w tym roku, została przezeń napisana w 1970 roku.

Ciężko jednoznacznie określić, czym jest powieść Wilbura Smitha, ponieważ zawiera w sobie cechy kilku gatunków: powieści sensacyjnej, przygodowej, kryminalnej, dramatu i romansu, a także powieści podróżniczej. Przez ten misz-masz gatunkowy jestem przekonana, że powieść może się spodobać szerokiemu gronu czytelników. 

Powieść tym bardziej mi się podobała, gdyż mój ojciec swego czasu pracował w kopalni złota – najgłębszej kopalni w Afryce, a może i na całym świecie – Kloof. Kawałek skały z zawartym w niej złotem widnieje na powyższym zdjęciu, a jest to właśnie pamiątka z Kloofu. Poczekam, aż on przeczyta powieść i wówczas będę wiedziała, czy to, co jest opisane na jej łamach jest wiarygodne, choć na chwilę obecną, po rozmowie z ojcem, jestem przekonana, że tak. Jedyne, co się zmieniło, to zaostrzono kontrole przy wyjściach z kopalni – obecnie kradzież drobinek złota w ubraniu czy włosach jest praktycznie niewykonalna, choć jestem skłonna uwierzyć, że nawet i najostrzejsze przepisy można obejść.

Dla obrazu Afryki, dzikości kontynentu, brudu i układów, dla trzymającej w napięciu intrygi, przerażających umów i dyrygowania ludźmi – warto. Zdecydowanie polecam.

tytuł oryginału: Gold mine, 1970

tłumaczenie: Tomasz Wyżyński

wydawnictwo: Albatros

data wydania: 29 marca 2013

ISBN: 9788378856115

liczba stron: 352

Za egzemplarz do recenzji i dwa wywołujące zawał serca długopisy serdecznie dziękuję serwisowi kostnica.com.pl, na którym pierwotnie pojawiła się recenzja.